De Lusthof der Muziek

De Lusthof der Muziek biedt een ontdekkingsreis langs 750 jaar Nederlandse en Vlaamse muziektraditie, met speciale aandacht voor grotendeels vergeten genres zoals volksmuziek, speelmansmuziek, oude dansmuziek, kunstmuziek, liedboeken, straatliederen, anonieme componisten, enzovoort. De Lusthof der Muziek is een doorgeefluik van muziekbronnen die - dankzij internet - voor het eerst sinds eeuwen weer beschikbaar zijn. Alleen, ze staan over talloze websites verspreid. Met behulp van de Lusthof hopen we te bereiken dat ze niet alleen beschikbaar, maar ook makkelijk vindbaar zijn.

The Garden of Musical Delights delves into 750 years of musical tradition in the Low Countries: Flanders and the Netherlands. Read more

24 november 2011

Digitalisering speelmansmuziek 1: vrijwilligers gezocht

-----------------------------------------------------
Inhoud
1. Inleiding - vrijwilligers gezocht (zie hieronder)
(De collectie Vlam; Scans en transcripties; De Liederenbank; etc.)
2. Tips & trucs
(Gebruikte computertalen en -programma's; Het invoeren van muziek; Overige vragen)
3. Voortgang
(Welke bronnen zijn wel/niet getranscribeerd?)
-----------------------------------------------------

De collectie Vlam
Het Meertens Instituut, de organisatie achter de hier veelvuldig geroemde Nederlandse Liederenbank, heeft de beschikking gekregen over een unieke verzameling muziekboekjes met traditioneel repertoire uit de 17e tot de 20e eeuw - zogenaamde 'speelmansmuziek'. Deze handschriften waren vroeger in het bezit van verzamelaar en amateurmusicoloog dr. Chr. Vlam. Na diens overlijden werden ze ondergebracht bij het Nederlands Muziek Instituut (NMI).

Scans en transcripties in de Liederenbank
Het Meertens is samen met het NMI bezig om al deze muziek voor muzikanten en andere geïnteresseerden publiek toegankelijk te maken. Niet alleen werden de handschriften gescand, bovendien heeft het Meertens Instituut het voornemen om alle melodieën in digitaal notenschrift over te zetten - te 'transcriberen' - en ze in de Liederenbank op te nemen. In de Liederenbank is de muziek doorzoekbaar en kun je alle ingevoerde melodieën beluisteren en in verschillende digitale formaten downloaden.

Wat is de Liederenbank?
De Liederenbank werd opgezet als databank van oude Nederlandse liederen. Echter, anders dan de naam doet vermoeden bevat, hij ook veel instrumentale muziek. De Liederenbank wordt beheerd door het Documentatie- en Onderzoekscentrum van het Nederlands Lied (DOC-lied) van het Meertens Instituut in Amsterdam. Naast onderzoek houdt dit instituut zich bezig met het behoud en de verspreiding van het Nederlands erfgoed. De Liederenbank is voortdurend in ontwikkeling. Om het gebruiksgemak te vergroten ondergaat de website – in overleg met muzikanten – een ingrijpende verbouwing.

Al veel werk verzet
Het stoutmoedige voornemen is nu om nog voor het eind van dit jaar (2011) minstens 2500 'nieuwe' melodieën aan de Liederenbank toe te voegen. Medewerkers van het Meertens en studenten musicologie zijn al geruime tijd hard aan het werk om dat voor elkaar te krijgen. Onderaan deze pagina vind je een overzicht van de muziek die zo reeds toegankelijk is gemaakt.

Hulp gevraagd
Het Meertens kan deze klus echter niet alleen af en hoopt dat muziekliefhebbers een handje willen helpen. Met een gezamenlijke inspanning van onze kant (de muzikanten) kunnen we een groot deel van het rijke materiaal binnen afzienbare tijd 'speelklaar' maken, zodat we het ook daadwerkelijk kunnen gaan gebruiken. Overigens hebben verschillende muzikanten al belangrijke bijdragen geleverd! (Zie onderaan deze pagina.)

Samenwerken biedt vele voordelen...
Samenwerking met het Meertens biedt liefhebbers veel voordelen: het instituut heeft toegang tot unica die anders onbereikbaar ergens in een kluis blijven liggen, de Liederenbank fungeert als zoekmachine die helpt wegwijs te worden in het vele materiaal, de moeilijkste (slordigste) handschriften worden door gespecialiseerde musicologen van het instituut met veel zorg gebruiksklaar gemaakt, de Liederenbank vormt een centrale plek waar je een verscheidenheid aan materiaal kunt vinden die anders her en der verspreid zou blijven, en door de activiteiten te verdelen profiteer je van de inspanningen van medemuzikanten en gebeurt het werk niet dubbelop. (Zo weet de Vrolijke Plug toevallig dat sommige heruitgaven van de Stichting Volksmuziek Nederland door minstens drie personen noot voor noot zijn overgetikt, en dat is vast nog maar het topje van de ijsberg...)

Ondersteuning van de SVN en anderen
Het gaat in dit project niet enkel om bronnen die nu voor het eerst beschikbaar komen: veel muzikanten hebben waarschijnlijk al transcripties van eerder heruitgegeven materiaal op de harde schijf van hun computer staan. Hopelijk willen ze die via de Liederenbank met anderen delen. In overleg met de Stichting Volksmuziek Nederland worden de handschriften van Hanekuijk, Balmer, Visser en Kiers in de Liederenbank opgenomen, muziekgroep Törf gaat er in principe mee akkoord om het handschrift van Beukema op te nemen, en uitgeverij Drie Koningen (CodaCoda) ondersteunt het toevoegen van de door hen heruitgegeven Hollantsche Schouburgh en Nieuwe Hollandsche Schouwburg.

Voor welke bronnen zijn we nog naar transcripties op zoek?
Het streven is om via de Liederenbank uiteindelijk 'alle' auteursrechtvrije Nederlandse volksmuziek (in de ruime zin van het woord) toegankelijk te maken. Eigen voorstellen zijn dus altijd welkom! Een recent overzicht van de vorderingen bij het transcriberen vind je hier: Voortgang.)

Wat is toch die 'collectie' en dat 'repertorium' Vlam?
In de Lusthof der Muziek vind je een (groeiend) aantal boekjes uit de 'collectie Vlam' en het 'repertorium Vlam'. De 'collectie' omvat de boekjes die dhr. Vlam als origineel in zijn eigen collectie had, het 'repertorium' bestaat uit alle boekjes waarvan hij wist dat ze bestonden en/of waarvan hij fotokopieën bezat. Scans van de collectie Vlam zijn binnenkort beschikbaar via de website van het Nederlands Muziek Instituut en via de Liederenbank. Bronnen uit het repertorium Vlam zijn soms wel, soms niet ergens op internet te vinden.

Helpen? Meer weten? Opmerkingen of suggesties?
Aarzel niet en neem contact op met de Vrolijke Plug (de.vrolijke.plug {apenstaart} gmail punt com) - hij helpt deze hele onderneming in goede banen te leiden. Kijk voor meer technische informatie op de pagina Tips & trucs.

Je hulp wordt zeer gewaardeerd!
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Praktische zaken

- Informatie over het project 'speelmuziek' bij het Nederlands Muziek Instituut.

- Informatie over het project 'speelmuziek' bij de liederenbank van het Meertens Instituut.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

Geen opmerkingen:

Een reactie posten